De antropologie van vrouwen in de Joodsorthodoxe gemeenschap van Antwerpen: eigenheid, emancipatie en integratie
The anthropology of women in the Jewish Orthodox community of Antwerp: individuality, emancipation and integration
In deze bijdrage wordt een synthese gebracht van de resultaten van twee socioculturele
antropologische onderzoeksprojecten in de Antwerpse joodsorthodoxe
gemeenschap die betrekking hebben op de ‘eigenheid’, ‘emancipatie’ en ‘integratie’
van vrouwen. Eerst wordt de betekenis van vrouwelijke religiositeit vanuit het
standpunt van strikt Orthodoxe, waaronder chassidische, vrouwen belicht. Terwijl in
het publieke en institutionele religieus domein mannen de paradigmatische ‘orthodoxe
jood’ zijn, is door de sacralisatie van het dagelijkse leven, de religieuze rol voor
vrouwen niet minder omvattend of belangrijk, maar vooral gesitueerd in de private en
huiselijke sfeer. Ik beargumenteer dat deze vorm van religieuze en gegenderde
eigenheid vanuit een antropologisch en gender-kritisch perspectief niet eenduidig
geïnterpreteerd kan worden in termen van ‘onderdrukking’ dan wel ‘emancipatie’. Het
tweede onderzoeksproject behandelt de problematiek van joodsorthodoxe vrouwen
(gaande van strikt tot modern orthodox) in Antwerpen die religieuze gendernormen
overschrijden door te studeren of werken in de omliggende seculiere maatschappij. De
levensverhalen onthullen zeer verschillende trajecten van vrouwen die de ontmoeting
met de ‘buitenwereld’ dikwijls verrijkend vonden maar ook wel interculturele
conflicten ervoeren. Er wordt besloten dat behoud van culturele eigenheid, naast
emancipatie en integratie van binnen uit de joodsorthodoxe gemeenschap niet
onmogelijk is, maar dat dit minimaal wederzijds dialoog en begrip vereist.
antropologische onderzoeksprojecten in de Antwerpse joodsorthodoxe
gemeenschap die betrekking hebben op de ‘eigenheid’, ‘emancipatie’ en ‘integratie’
van vrouwen. Eerst wordt de betekenis van vrouwelijke religiositeit vanuit het
standpunt van strikt Orthodoxe, waaronder chassidische, vrouwen belicht. Terwijl in
het publieke en institutionele religieus domein mannen de paradigmatische ‘orthodoxe
jood’ zijn, is door de sacralisatie van het dagelijkse leven, de religieuze rol voor
vrouwen niet minder omvattend of belangrijk, maar vooral gesitueerd in de private en
huiselijke sfeer. Ik beargumenteer dat deze vorm van religieuze en gegenderde
eigenheid vanuit een antropologisch en gender-kritisch perspectief niet eenduidig
geïnterpreteerd kan worden in termen van ‘onderdrukking’ dan wel ‘emancipatie’. Het
tweede onderzoeksproject behandelt de problematiek van joodsorthodoxe vrouwen
(gaande van strikt tot modern orthodox) in Antwerpen die religieuze gendernormen
overschrijden door te studeren of werken in de omliggende seculiere maatschappij. De
levensverhalen onthullen zeer verschillende trajecten van vrouwen die de ontmoeting
met de ‘buitenwereld’ dikwijls verrijkend vonden maar ook wel interculturele
conflicten ervoeren. Er wordt besloten dat behoud van culturele eigenheid, naast
emancipatie en integratie van binnen uit de joodsorthodoxe gemeenschap niet
onmogelijk is, maar dat dit minimaal wederzijds dialoog en begrip vereist.
This contribution contains a synthesis of the results of two socio-cultural
anthropological research projects among Orthodox Jewry concerning the ‘identity’,
‘emancipation’ and ‘integration’ of women. First the meaning of female religiosity
from the perspective of strictly Orthodox, including Chassidic, women is discussed.
Whereas in the public and institutional religious sphere men are the paradigmatic
“Orthodox Jews”, due to the sacralisation of daily life, religious roles for women are
not less extensive or any less important but are predominantly situated in the private
and domestic sphere. It is argued that from an anthropological and gender critical
perspective, women’s religious gender identity therefore cannot be straightforwardly
interpreted as either “oppressed” nor “emancipatory”. The second study concerns
Jewish Orthodox women (ranging from strictly to modern Orthodox) in Antwerp who
transgress religious gender norms by studying or working in the surrounding secular
society. Their life stories show very different trajectories of encounters with the
“outside world” that are sometimes enriching yet sometimes also experienced in terms
of intercultural conflicts. It is concluded that maintaining cultural identity, next to
emancipation and integration from within the Orthodox Jewish community is not
impossible, but that this requires minimal mutual dialogue and understanding.
anthropological research projects among Orthodox Jewry concerning the ‘identity’,
‘emancipation’ and ‘integration’ of women. First the meaning of female religiosity
from the perspective of strictly Orthodox, including Chassidic, women is discussed.
Whereas in the public and institutional religious sphere men are the paradigmatic
“Orthodox Jews”, due to the sacralisation of daily life, religious roles for women are
not less extensive or any less important but are predominantly situated in the private
and domestic sphere. It is argued that from an anthropological and gender critical
perspective, women’s religious gender identity therefore cannot be straightforwardly
interpreted as either “oppressed” nor “emancipatory”. The second study concerns
Jewish Orthodox women (ranging from strictly to modern Orthodox) in Antwerp who
transgress religious gender norms by studying or working in the surrounding secular
society. Their life stories show very different trajectories of encounters with the
“outside world” that are sometimes enriching yet sometimes also experienced in terms
of intercultural conflicts. It is concluded that maintaining cultural identity, next to
emancipation and integration from within the Orthodox Jewish community is not
impossible, but that this requires minimal mutual dialogue and understanding.
Main Topic: Identity and Community Integration Work Haredi / Strictly Orthodox Jews Jewish Women Gender Anthropology
Open Access (copyright condition unknown)
72(3-4)
177-218
Link to download in university repository, De antropologie van vrouwen in de Joodsorthodoxe gemeenschap van Antwerpen: eigenheid, emancipatie en integratie
De antropologie van vrouwen in de Joodsorthodoxe gemeenschap van Antwerpen: eigenheid, emancipatie en integratie. 2010: 177-218. https://archive.jpr.org.uk/object-bel30