Abstract: W polskim dyskursie publicznym zauważalna jest ciągłość form antysemickich. Według najnowszych badań, z postaw antysemickich się nie wyrasta, a co gorsza, doszło do rewitalizacji mitu o współodpowiedzialności Żydów za śmierć Jezusa Chrystusa. My, jako członkowie i członkinie Żydowskiego Stowarzyszenia Czulent, zaniepokojeni tym faktem, podjęliśmy się zadania zweryfikowania, dlaczego antysemityzmem zainfekowane są coraz młodsze osoby.
W tym celu postanowiliśmy przeanalizować podręczniki edukacji nieformalnej i podręczniki szkolne, dopuszczone do użytku szkolnego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i sprawdzić, czy i jak w podręcznikach przedstawiane są informacje o szeroko rozumianej kulturze, tradycji i historii Żydów w Polsce. Interesowała nas jakość i rzetelność tych informacji.
Dzięki pomocy m.in. Centrum Badań Holokaustu Uniwersytetu Jagiellońskiego, zrekrutowaliśmy/zrekrutowałyśmy studentki ostatniego roku judaistyki oraz doktorantki Centrum Badań Holocaustu, które przeanalizowały podręczniki.
Na podstawie zebranych materiałów, Alina Cała, Bożena Keff i Anna Lipowska-Teutsch przygotowały artykuły analizujące zastane treści. Interesowało nas to, jaki wpływ treść zawarta w podręczniku ma na młodego odbiorcę i młodą odbiorczynię, uwzględniając tutaj aspekt kulturowy, socjologiczny, historyczny
i psychologiczny. Każdy artykuł wykorzystuje zebrane cytaty z podręczników do języka polskiego, historii, historii i społeczeństwa, wychowania do życia w rodzinie i wiedzy o społeczeństwie. Chcąc ułatwić czytelnikowi/czytelniczce weryfikację cytatów, za każdym razem podawaliśmy w przypisach pełny adres bibliograficzny podręcznika.
Naszym celem było również stworzenie publikacji edukacyjnej, która ma służyć jako narzędzie dla osób zajmujących się edukacją formalną i nieformalną oraz przeciwdziałaniem antysemityzmowi. Dlatego też zostały opracowane artykuły poruszające kwestię antysemityzmu w przestrzeni publicznej (Anna Zawadzka), zjawiska antysemityzmu w Polsce (Anna Makówka-Kwapisiewicz) oraz aspekty psychologiczne i prawne mowy nienawiści (Beata Zadumińska i Szymon Filek).
Spis treści:
Wstęp
Zjawisko antysemityzmu w Polsce na podstawie badań
Analiza podręczników szkolnych i scenariuszy zajęć
Kultura i społeczeństwo w podręcznikach szkolnych z przedmiotów humanistycznych
Kulturoznawcza analiza zawartości podręczników szkolnych związanych z treściami dotyczącymi Żydów (i pokrewnymi)
Pochwała myślenia krytycznego
„Kultywujemy polskość”. Antysemityzm w przestrzeni publicznej
Mowa nienawiści. Sprawcy. Ofiary. Świadkowie
Mowa nienawiści. Aspekty prawne
Biogramy autorów i autorek
. Informacja o projekcie
Informacja o Żydowskim Stowarzyszeniu Czulent
Publikacja powstała w ramach projektu „Antysemityzm nie jest poglądem” zrealizowanego w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG, a także ze środków The Kronhill Pletka Foundation, International Council of Jewish Women, Network of East-West Women oraz dzięki dotacji Kennetha Slatera, Allena Haberberga, Shaloma Levy i Michaela Traisona.
Abstract: Przez ostatnie dwa lata eksperci i ekspertki współpracujący z Żydowskim Stowarzyszeniem Czulent przy realizacji projektu „Zintegrowany system monitorowania antysemickich przestępstw i mowy nienawiści oraz pomocy i wsparcia dla członków społeczności żydowskiej” katalogowali i analizowali nienawistne wpisy, symbole i znaki znalezione w przestrzeni publicznej oraz na platformach mediów społecznościowych. Celem tychże działań, była analiza nienawistych treści wymierzonych w społeczność żydowską. Badając sposoby wykorzystania mediów społecznościowych, symboli i memów w próbach indoktrynacji i ataków na grupy mniejszościowe oraz reakcje organów ścigania czy wymiaru sprawiedliwości, doszliśmy do wniosku, iż nadal dominuje niska świadomość społeczna na temat praktyk i obrazów współcześnie promujących nienawiść.
Wychodząc naprzeciw potrzebom osób działających na rzecz praw człowieka, stworzyliśmy niniejsze opracowanie w którym zebrano przykłady symboli, pojawiających się w przestrzeni publicznej, aby zilustrować ich dwuznaczność, ironię i wiarygodne zaprzeczenia, dając możliwość osobom aktywistycznym narzędzia w rozszyfrowaniu i zmierzeniu się z symboliką nienawiści.
Wychodząc z założenia, iż nienawiść nie ogranicza się do żadnego spektrum ideologicznego, zebraliśmy i opracowaliśmy materiały, które wykorzystywane są do ataków na grupy mniejszościowe i nie tylko. Publikacja została ponadto poszerzona o perspektywę socjologiczną, uwzględniającą nienawistne znaki w domenie symbolicznej autorstwa Lecha M. Nijakowskiego. Psychologiczne aspekty mowy nienawiści opracowane przez Mikołaja Winiewskiego oraz praktyczne rozwiązania prawne opracowane przez Joanna Grabarczyk-Anders, Jacka Mazurczaka oraz Tomasza Plaszczyka.
Publikacja ta, zawiera nie tylko symbole związane z ruchami skrajnymi, które są dostrzegane przez społeczeństwo i jednoznacznie odbierane jako przejaw nienawiści, ale również takie, które nie wzbudzają zainteresowania czy niepokoju ponieważ eksponują niejasne i kontekstowe symbole nienawiści wykorzystywane bez większych konsekwencji, jeśli w ogóle. Są to symbole i znaki, które wykorzystują ironie, humor, przekierowanie na inny temat, błędną charakterystykę i estetykę, aby zawoalować swoje przekonania i zatrzymać „normies” w nienawiści.
Strategia ta polega na przywłaszczaniu symboli i przypisywaniu im nienawistnego znaczenia. W tym kontekście, na przykład gest „okay” czy żaba Pepe, mogłoby się wydawać dają możliwość wiarygodnego odpierania zarzutu o szerzenie nienawiści i ośmieszają oskarżyciela. Co w konsekwencji przyczynia się do zakodowanego funkcjonowania nienawiść w głównym nurcie. Mając ponadto na uwadze przyswajalność nowych technologii i platform komunika-
cyjnych, wiele ruchów nienawiści dostosowało się do młodzieżowych platform, takich jak TikTok, Instagram, Twitch czy Discord. Równie sprawnie wykorzystują serwery gier wideo, by radykalizować, propagując nienawiść i nienawistne zachowanie. Budują w ten sposób sieć kontaktów, mobilizują nowe grupy dla poparcia skrajnych grup czy partii politycznych, burząc podział pomiędzy światem online i światem offline. W ten sposób nienawiść ograniczona do ekstremalnych przestrzeni online, jest normalizowana i coraz częściej pojawia się w „prawdziwym życiu”, gdzie często jest powiązana z przypadkami terroryzmu
na całym świecie.
Dlatego tak ważne są rozwiązania systemowe, bazujące na wsparciu infrastruktury badawczej i edukacyjnej, zaangażowania organizacji non-profit oraz grup społecznych w przeciwdziałanie nienawiści. Niewystarczające jest
ustanowienie prawa przeciwko stale ewoluującym praktykom nienawistnym
grup skrajnych, bez rozwiązań edukacyjnych w tym zakresie, prewencyjnych i informacyjnych. Bez podejścia międzysektorowego tworzy się przestrzeń dla grup i ruchów nienawiści, które w pełni mogą działać na wolności i szerzyć nienawiść.
Mamy nadzieje, że nasze opracowanie przyczyni się do zmiany i będzie
zaczątkiem takiej współpracy.
Spis treści:
Domeny symboliczne i nienawistne znaki. Perspektywa socjologiczna. Lech M. Nijakowski
Psychologiczne aspekty mowy nienawiści. Mikołaj Winiewski
Znaki nienawiści – katalog. Anna Makówka-Kwapisiewicz
Zawiadomienie o przestępstwie i co dalej? – uwagi praktyczne. Tomasz Plaszczyk
Postępowania dotyczące mowy nienawiści w Internecie. Joanna Grabarczyk-Anders, Tomasz Plaszczyk, Jacek Mazurczak
Słowniczek podstawowych pojęć. Tomasz Plaszczyk
Kazusy – przykłady zawiadomień o przestępstwach z nienawiści
Publikacja powstała w ramach projektu „Zintegrowany system monitorowania antysemickich przestępstw i mowy nienawiści oraz pomocy i wsparcia dla członków społeczności żydowskiej”, realizowanego przez Żydowskie Stowarzyszenie Czulent oraz Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie. Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Prawa, Równość i Obywatelstwo na lata 2014-2020 oraz Fundacji Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość (EVZ).
Abstract: Jewish Association Czulent as an advocacy organization working to spread tolerance and shape attitudes of openness towards national, ethnic and religious minorities, with particular emphasis on counteracting anti-Semitism and discrimination, taking into account cross-discrimination.
Observing the public debate on hate speech and hate crimes, which increasingly appears in the mainstream, we have noticed a high level of its politicization. This is particularly visible in the topic of anti-Semitism, which is even instrumentalized and used as a political tool.
The politicization and exploitation of hate thus influences discussions about hate crimes. In this way, we do not focus on the solutions and functioning of investigative bodies or courts, but on political "colors". As a result, injured people lose their human dimension and become only the subject of statistics.
Instead of focusing on eliminating the phenomenon or analyzing the increase in hate speech and hate crimes. We focus on the discourse regarding the uniqueness and tolerance of the "Polish nation". This contributes to the phenomenon of underreporting, and people and groups that require support and are particularly vulnerable to hateful attacks are afraid to report such attacks and seek support.
Therefore, we decided to focus on the injured people in our actions. We analyzed the individual stages, from the decision to report a crime to the final court judgment. The respondents represented various social groups, which allowed us to learn from different perspectives about the experiences and emotions that accompanied them at particular stages. In the interviews we conducted, we paid attention to the actors who appeared at various stages, which is why our study includes, in addition to the police, prosecutor's office, and courts, non-governmental organizations and the media.
We hope that our activities and research will contribute to supporting people exposed to such attacks and a comprehensive understanding of the challenges faced not only by people injured in hate crimes, but also by their representatives, investigators, prosecutors and judges. We encourage you to use the research cited, but also to develop and expand it.
Contents:
Information on the survey and methodology
Hate crimes – experiences
Human rights defenders
Directive 2012/29/EU of the European Parliament and of the Council
Gender aspects
Hate crimes – enhancements are needed
Summary and final conclusions
The publication was created thanks to funding from the Foundation Remembrance, Responsibility and Future (EVZ Foundation), as part of the project "Pre-project for the Project: Strategic Litigation as one of the Tools to Counteract Antisemitism on the Internet".
Abstract: Niniejszy raport, powstały z inicjatywy Żydowskiego Stowarzyszenia Czulent, i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, zawiera dane o przestępstwach z nienawiści, incydentach na tle antysemickim i mowie nienawiści motywowanej antysemityzmem, zgłoszene przez członków i członkinie społeczności żydowskiej, za pośrednictwem platformy zglosantysemityzm.pl. Raport poszerzony został o opisane trendy, które zaobserwowano dzięki zebranym danym w 2023 roku oraz metodologię badawczą, którą zastosowano podczas naszych działań.
Spis treści:
Wstęp
Metodologia
Zestawienie: incydenty antysemickie zgłoszone na platformę w roku 2023
Graficzne zestawienie wyników
Typy incydentów
Formy antysemityzmu
Lokalizacja incydentów o podłożu antysemickim
Przejawy antysemityzmu po 7 października 2023
Konta hurtownicz
Podejmowane działania Żydowskiego Stowarzyszenia Czulent
Publikacja powstała w ramach projektu„Online antisemitism in Poland:
establishment of a legal aid helpdesk, reporting and advocacy activities”, finansowanego z Fundacji „Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość” (EVZ), realizowanego przez Żydowskie Stowarzyszenie Czulent.
Abstract: Niniejszy raport, powstały z inicjatywy Żydowskiego Stowarzyszenia Czulent, i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, zawiera dane o przestępstwach z nienawiści, incydentach na tle antysemickim i mowie nienawiści motywowanej antysemityzmem, zgłoszene przez członków i członkinie społeczności żydowskiej, za pośrednictwem platformy zglosantysemityzm.pl. Raport poszerzony został o opisane trendy, które zaobserwowano dzięki zebranym danym w 2022 roku oraz metodologię badawczą, którą zastosowano podczas naszych działań.
Spis treści:
Wstęp
Metodologia i słownik pojęć
Podsumowanie: incydenty antysemickie zgłoszone przez platformę w Polsce w 2022 roku
Statystyki:
Przykłady
Wnioski
Opis projektu
Organizacje realizujące projekt
Publikacja powstała w ramach projektu „Zintegrowany system monitorowania antysemickich przestępstw i mowy nienawiści oraz pomocy i wsparcia dla członków społeczności żydowskiej”. Projekt realizowany przez Żydowskie Stowarzyszenie Czulent oraz Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie.
Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Prawa, Równość i Obywatelstwo na lata 2014-2020 oraz Fundacji Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość (EVZ).