Abstract: Od dłuższego czasu próbuję dowieść tezy, że obecnie w Polsce postawy antysemickie, a więc postawy wrogości i niechęci do Żydów, nie występują jako odrębne, niezależne od innych. Jeśli mamy do czynienia z aktywnymi postawami antysemickimi, takimi, które nakazują rozejrzeć się wokół, czy nie ma obok jakiegoś Żyda – a więc także osoby żydowskiego pochodzenia, która udaje nie-Żyda – najczęściej nie występują one w Polsce samodzielnie. Stanowią na ogół część ogólniejszego obrazu świata, zideologizowanego światopoglądu, w którego centrum znajduje się kwestia narodu, jego powołania, jego cech i katolickiego charakteru oraz, rzecz jasna, jego wrogów i przeciwników.